Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

ΕΛΛΑΔΑ-ΕΥΡΩΠΗ

Η ανακύκλωση, ο βασικός πυλώνας της κυκλικής οικονομίας, αναζητά πιο στέρεες βάσεις στη
χώρα μας καθώς σήμερα αγγίζει μόνο το 20%. Φυσικά, όπως έχει επισημάνει και ο αρμόδιος φορέας, ο ΕΟΑΝ, στόχος είναι μέχρι το 2025 τα ρεύματα ανακύκλωσης στην Ελλάδα να έχουν αυξηθεί σε 14 από 7 που είναι σήμερα και να ανέλθει σταδιακά το ποσοστό το ποσοστό της ανακύκλωσης από 20% που είναι σήμερα, σε 80% μέχρι το 2030.

Η Ελλάδα όντως επιδεικνύει χαμηλές επιδόσεις στη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση, συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες καθώς το ποσοστό των απορριμμάτων που καταλήγει στα ΧΥΤΑ αγγίζει το 77% (ενώ στη Γερμανία, για παράδειγμα, είναι μηδενικό). Μάλιστα, πριν από λίγο καιρό, μιλώντας σε σχετική εκδήλωση, ο Δρ. Πέτρος Βαρελίδης, γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφερόμενος στη διαχείριση αποβλήτων, σημείωσε ότι «ήταν και παραμένει το πιο προβληματικό σημείο της περιβαλλοντικής πολιτικής, με χρόνιες παθογένειες. Υπάρχει στέρηση σε υφιστάμενες υποδομές σε σχέση με άλλα θέματα που αποτελούσαν προτεραιότητα στις κυβερνήσεις των προηγούμενων δεκαετιών. Λόγω της υστέρησης αυτής και ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη προχωράει σε νέες προσεγγίσεις, εμείς βρισκόμαστε ένα στάδιο πίσω, που σημαίνει υστέρηση 10 – 15 χρόνων».

Σημαντικό βήμα το νέο εθνικό σχέδιο για την Ανακύκλωση

Η Ελλάδα επιταχύνει τη θεσμική της θωράκιση ενισχύοντας βιώσιμες πρακτικές και υιοθετώντας ένα νομικό πλαίσιο που επιτρέπει τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών. Το νέο εθνικό σχέδιο για την Ανακύκλωση, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα μπροστά στον «πράσινο μετασχηματισμό» της Ελλάδας και στην υιοθέτηση των κανόνων .της κυκλικής οικονομίας.

Θέτει φιλόδοξους στόχους, προβλέποντας παράλληλα σαφώς καθορισμένες υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων φορέων, συγκεκριμένα κίνητρα, αντικίνητρα και δράσεις ευαισθητοποίησης. Προωθεί μια φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση, με επίκεντρο τη μείωση των αποβλήτων – με την επιλογή προϊόντων και συσκευασιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές – τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση των απορριμμάτων στο κατάλληλο 

Τι συμβαινει στην υπολοιπη ευρωπη σε σχεση με τον ελλαδικο χωρο;


Την ώρα που στην Ελλάδα η διαχείριση των απορριμμάτων παραμένει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα, πολλές χώρες της ΕΕ έχουν καταφέρει εδώ και αρκετά χρόνια όχι μόνο να βρουν λύση αλλά και να εκμεταλλεύονται τα απορρίμματα προς όφελός τους.


Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Κομισιόν, χώρες όπως η Δανία, η Σουηδία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Γερμανία διαθέτουν δεκάδες μονάδες αποτέφρωσης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης σκουπιδιών, δηλαδή υπερσύγχρονα εργοστάσια τα οποία μετατρέπουν τα απορρίμματα σε ενέργεια και θέρμανση με τεράστια οφέλη για το περιβάλλον.Μία βασική διαφορά σε σχέση με την Ελλάδα είναι ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις οι κάδοι των οικιακών απορριμμάτων δεν βρίσκονται στον δρόμο ή στα πεζοδρόμια αλλά μέσα στις αυλές των σπιτιών ή εντός των χώρων οικιών και πολυκατοικιών.


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ως το 2030 τα κράτη-μέλη να έχουν φτάσει να ανακυκλώνουν το 65% των απορριμμάτων και να περιορίσουν την υγειονομική ταφή αυτών στο 10%. Η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανέβασε τον στόχο για ανακύκλωση απορριμμάτων στο 70% συγκριτικά με το σημερινό 44% και όρισε το ανώτατο ποσοστό για την υγειονομική ταφή απορριμμάτων στο 5%


Πώς γίνεται η διαχείριση των απορριμμάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες

Δανία: Σε ολόκληρη τη χώρα εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα βασισμένο στο βάρος/όγκο των απορριμμάτων, χρεώνοντας κάθε νοικοκυριό με βάση τη λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει». Παράλληλα, δίνονται κίνητρα για την ανακύκλωση και τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων και μοιράζονται κάδοι κομποστοποίησης.

Τα απορρίμματα σε πολύ μεγάλο ποσοστό ανακυκλώνονται σε εξειδικευμένα κέντρα, ενώ τα υπόλοιπα σκουπίδια (όσα δεν επιδέχονται περαιτέρω επεξεργασίας) πηγαίνουν στα εργοστάσια αποτέφρωσης, τα οποία τα μετατρέπουν σε θερμότητα και ηλεκτρισμό, τροφοδοτώντας με ενέργεια δεκάδες περιοχές της χώρας.

Η Δανία έχει περίπου 30 τέτοιες μονάδες αποτέφρωσης που εξυπηρετούν πάνω από 100 κοινότητες, ενώ σχεδιάζει τη δημιουργία κι άλλων. Η ανάπτυξη αυτών των μονάδων, μάλιστα, έχει περιορίσει το ενεργειακό κόστος και την εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο, ενώ χάρη σ’ αυτές έχει μειωθεί ο αριθμός των χωματερών.

Γερμανία: Σε κάθε σπίτι υπάρχουν ειδικά κιβώτια για τα απορρίμματα, τα οποία είναι προσβάσιμα μόνο από τους ενοίκους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις κλειδώνουν για να μην υπάρχουν διαρροές. Τα πάντα ανακυκλώνονται και επαναχρησιμοποιούνται. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι κάδων ανακύκλωσης σε διαφορετικά χρώματα με αποτέλεσμα η διαλογή να γίνεται από τον ίδιο τον πολίτη και να εξασφαλίζεται το μειωμένο κόστος.

Σουηδία: Στη Στοκχόλμη αναβάθμισαν την ποιότητα του βιοαερίου που παράγεται από δύο χώρους διαχείρισης αποβλήτων, έτσι ώστε να φτάσει στο επίπεδο που απαιτείται για να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο αυτοκινήτων. Από το 2007 η ταφή απορριμμάτων σχεδόν σταμάτησε.

Έχουν δημιουργηθεί πολλά πρατήρια βιοαερίου, οι πωλήσεις σε αυτοκίνητα που κινούνται με βιοαέριο αυξάνονται, ενώ 130 λεωφορεία ανεφοδιάζονται απευθείας από ένα σταθμό που συνδέεται με τον χώρο διαχείρισης απορριμμάτων στο Χένρικσνταλ.